Το Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας
Τα δικαιώματα σε μία εφεύρεση κατοχυρώνονται μέσω ενός διπλώματος ευρεσιτεχνίας (ΔΕ). Το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας είναι ένας τίτλος ιδιοκτησίας, που χορηγείται από μία εξουσιοδοτημένη εθνική ή διεθνή αρχή, μετά από υποβολή σχετικής αίτησης από τον δικαιούχο. Το δίπλωμα αφενός περιγράφει πλήρως την εφεύρεση στην οποία αναφέρεται, αφετέρου δίνει στους κατόχους του το δικαίωμα να εκμεταλλεύονται την εφεύρεση σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο για όσο χρόνο το δίπλωμα βρίσκεται εν ισχύ. Ο χρόνος ισχύος ενός διπλώματος είναι 20 έτη από την ημερομηνία κατάθεσης της σχετικής αίτησης[1]. Στη διάρκεια ισχύος του διπλώματος οι κάτοχοι του μπορούν:
- εφόσον η εφεύρεση είναι προϊόν, να απαγορεύουν σε τρίτους στους οποίους δεν έχουν παραχωρήσει σχετικά δικαιώματα, τη χρήση, παραγωγή, πώληση, εισαγωγή και γενικότερα την οικονομική εκμετάλλευση του προϊόντος,
- εφόσον η εφεύρεση είναι μέθοδος, να απαγορεύουν σε τρίτους στους οποίους δεν έχουν παραχωρήσει σχετικά δικαιώματα, τη χρήση της μεθόδου και τη χρήση, παραγωγή, πώληση, εισαγωγή και γενικότερα την οικονομική εκμετάλλευση των προϊόντων που παράγονται άμεσα, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο αυτή.
Οι κάτοχοι των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας δικαιούνται να μεταβιβάζουν τους τίτλους που κατέχουν και να παραχωρούν αποκλειστικά ή μη αποκλειστικά δικαιώματα εκμετάλλευσης των. Όπως προαναφέρθηκε, τα δικαιώματα εκτός από περιορισμένη χρονική διάρκεια, μπορούν να ασκηθούν σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο, δηλαδή οι κάτοχοι ΔΕ μπορούν να ασκήσουν τα δικαιώματα αυτά, στο κράτος στο οποίο ισχύει το δίπλωμα.
Αρμόδια αρχή στην Ελλάδα για τη χορήγηση ΔΕ είναι ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.). Το ΔΕ δηλαδή, που χορηγείται από τον Ο.Β.Ι. ισχύει μόνο στην Ελλάδα, ως και το δίπλωμα που χορηγείται π.χ. από το αντίστοιχη αρχή της Γαλλίας ισχύει μόνο στην Γαλλία. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει «κοινοτικό δίπλωμα», δηλαδή ένα ενιαίο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που να έχει ισχύ σε όλες τις χώρες τις ευρωπαϊκής ένωσης.
Ο νόμος, που ρυθμίζει στην Ελλάδα τα σχετικά με την προστασία των εφευρέσεων μέσω διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας είναι ο 1733/87, με τον οποίο ιδρύθηκε ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας. Πριν από την ίδρυση του οργανισμού, οι εφευρέσεις ήταν στην δικαιοδοσία του τότε Υπουργείου Βιομηχανίας. Ο νόμος 1733/87 αναφέρει και τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και πιστοποιητικών υποδείγματος χρησιμότητας από τον Ο.Β.Ι. καθώς επίσης και τις προϋποθέσεις για την ισχύ τους.
[1] Οι κάτοχοι ΔΕ που αφορούν φάρμακα και φυτοφάρμακα μπορούν να ζητήσουν τη χορήγηση «συμπληρωματικού πιστοποιητικού προστασίας», με το οποίο επεκτείνουν τα μονοπωλιακά δικαιώματα από 20 σε 25 χρόνια.